Daniel podobny jest do jelenia, jednak jego sylwetka jest mniej kształtna. W zasadzie jest on wyższy niż w barku. Szyję ma krótszą i fałdzistą, badyle krótkie, a poroże rozchylone na boki. Suknia daniela w lecie jest rdzawo brązowa. W zimie przybiera kolor brudno brązowy, na bokach, do 1/3 od dołu tułowia, ma białe cętki. W zimie cętki te są słabo widoczne, sierść dłuższa. Przez grzbiet ciągnie się ciemny pas. Pierś od przodu, badyle i podbrzusze daniela sa popielate. W okolicy ogona ma białawe lustro z ciemną obwódką. Ogon dłuższy niż u jelenia (ok.25 cm), z wierzchu czarny, znajduje się w ciągłym ruchu. Łyżki daniela, zawsze stojące w bok, są w środku porośnięte jaśniejszym włosem. Daniel-byk ma poroże w kształcie litery U. Poroże to jest inne niż u jelenia, gdyż w połowie jego wysokości rozpoczyna się łopata, od przodu gładka, a z tyłu z odnogami. Poroże daniela ma odnogi nadocznej, a tylko oczniak i opierak, a potem łopatę.

Wśród danieli dość często spotyka się osobniki o sukni białej lub czarnej. Taka barwa sukni nie jest wynikiem albinizmu lub melanizmu, ale zwykłą odmianą barwy danieli, która może występować w różnych odcieniach. Różnorodność barwy danieli nie wiąże się więc z niedorozwojem fizycznym lub jakimiś zaburzeniami organizmu zwierzęcia.

Daniel-byk ma wysokość w barku ok. 100 cm, długość ciała do 200 cm i masę 60-70 kg. Poroże ma masę do 4 kg. Daniel-łania jest znacznie mniejsza od byka i osiąga masę 35-40 kg.

Jest zwierzęciem gromadnym. W lecie, w okresie łojnym, młode byki, łanie i cielęta chodzą razem, a stare byki w odrębnych, małych chmarach. Mocne łopatacze często chodzą samotnie i rzadko pokazują się w bardziej otwartych miejscach. Chmarę byków zawsze prowadzi najmocniejszy, a więc inaczej niż u jeleni. W okresie godowym (bekowiska) byki odszukują chmary łań, odpędzają od nich młode byczki i spędzają z łaniami okres godowy. Daniel jest bardzo ruchliwy i dlatego spotkać go można w ciągu całego dnia. Ze względu na swoją ruchliwość nie jest on lubiany przez jelenie i sarny, gdyż stale je niepokoi i dlatego opuszczają one siedliska danieli, jeśli jest ich dużo w danym łowisku.

Daniel mimo ruchliwości nie lubi wędrować. Trzyma się raczej swojej ostoi, a w okresie bekowiska stałych rujowisk (nawet przez szereg lat).

Daniel ma charakterystyczny sposób poruszania się, np. w biegu skacze od razu na cztery nogi. Dlatego jest trudny do odstrzału. Jest bardzo ostrożny i uważny; ma bardzo dobry wzrok i często zmienia swoje przesmyki. Pomimo dość ciężkiej budowy świetnie skacze i potrafi bez trudu pokonywać przeszkody, nawet dwumetrowej wysokości.

Ruja danieli (bekowisko) rozpoczyna się w połowie października i trwa do połowy listopada. W okresie poprzedzającym ruję byk poprzednimi badylami kopie w gęstwinie leśnej wgłębienie, tzw. dołki rujowe, w które oddaje mocz. To wgłębienie powiększa o tyle, że gdy położy się w nim, jest mało widoczny. W związku z tym, że w to wgłębienie oddaje mocz, jest ono bardzo cuchnące. W tych wgłębieniach odbywa się często krycie łań, prawdopodobnie dlatego, że jego zapach jest dla nich podniecający. W okresie rui byk zbiera sobie chmarę łań (5-8 sztuk), którą trzyma przez okres ok. 2 tygodni, jeżeli nie zostanie wcześniej zrogowany i odpędzony przez innego byka. W tym czasie daniel-byk jest jeszcze bardziej wojowniczy niż jeleń-byk, ale z uwagi na kształt poroża walki danieli rzadko kończą się tragicznie. W okresie rui byk stadny prawie nic nie żre i przez to traci wiele ze swojej wagi. W okresie rui byk wydaje chrapliwy głos podobny do beczenia. Beczenie to rozpoczyna się juz w godzinach popołudniowych. Łania nosi płód przez 32 tygodnie. W czerwcu lub na początku lipca wydaje na świat jedno lub dwa cielęta. Matka karmi je do grudnia.

Zdolność rozmnażania się daniel osiąga w drugim roku życia. Łania podobnie jak łania jelenia zjada łożysko porodowe, aby nie zostawić śladów swojej obecności ze względu na bezpieczeństwo cielaka. Przenosi się także w inne miejsce.

Daniel jest roślinożerny, żywi się głównie trawą, liśćmi, ziołami i zbożem, w mniejszym stopniu pędami drzew i krzewów, ponadto korą drzew liściastych, jak żołędzie, bukiew i kasztany, a także grzyby. Daniel spałuje mniej niż jeleń i w ogóle czyni mniejsze szkody w lesie. W polu jednak szkody wyrządzone przez daniele są często większe, gdyż chętnie wychodzi na żer w pole i wydeptuje uprawy. Daniel żeruje przeważnie w nocy, ale także w dzień, we wczesnych godzinach popołudniowych. Stare łopatacze żyjące samotnie w lecie wychodzą na żer tylko w nocy.